Op 6 april 2016 vond een raadplegend referendum plaats over de de wet tot goedkeuring van de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne.
In de Montesquieu-reeks verscheen in maart 2016 een bundel over dit onderwerp, zie: A.W. Heringa (red.), Het EU-Oekraïne Associatieakkoord, Den Haag, Montesquieu Instituut, 2016.
Op 12 april 2016 maakte de Kiesraad de officiële uitslag van het raadplegend referendum over de wet tot goedkeuring van de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne bekend:
Aantal kiesgerechtigden |
12.862.658 |
Opgekomen kiesgerechtigden |
4.151.613 |
Opkomstpercentage |
32,28 |
Blanco stemmen (onderdeel geldige stemmen) |
32.344 |
Ongeldige stemmen |
38.000 |
Geldig uitgebrachte stemmen |
4.113.613 |
Stemmen vóór de goedkeuringswet |
1.571.874 (38,2%) |
Stemmen tegen de goedkeuringswet |
2.509.395 (61,0%) |
Het kabinet vond in eerste instantie dat op grond van deze uitslag ratificatie niet zonder meer doorgang zou kunnen vinden. Maar na de Europese Top van 15 en 16 december besloot het kabinet dat de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne ondertekend kan worden. Daarbij geeft het kabinet als reden op dat aan de overeenkomst een verklaring is toegevoegd die, hoewel de tekst van het verdrag ongewijzigd latend, toch tegemoet zou komen aan de wensen van de nee-stemmers. In de Tweede Kamer kreeg het kabinet daarbij steun van PvdA, VVD, D66 en GroenLinks (GroenLinks als gevolg van een uitspraak van het partijcongres). Zie:
Kamerbrief over raadgevend referendum EU-associatieakkoord Oekraïne, 12 april 2016.
Op 12 april dienden Wilders en Bosma (beiden PVV) een initiatiefwetsvoorstel in om de goedkeuringswet in te trekken,
zie: Bijlage 34.449, Handelingen Tweede Kamer, 2015-2016, nrs. 1 e.v. Voorstel van wet de leden Wilders en Bosma tot intrekking van de goedkeuringswet inzake de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten enerzijds en Oekraïne anderzijds. De behandeling daarvan is op moment niet verder gekomen dan het verslag van de commissie Buitenlandse Zaken va de Tweede Kamer.