Ontwikkeling geregistreerde criminaliteit

Uit de politiegegevens blijkt dat het aantal geregistreerde misdrijven sinds het midden van de jaren vijftig vrijwel onafgebroken is toegenomen. Deze toename heeft zich in vrijwel alle Westerse landen voorgedaan.

In de afgelopen vijfentwintig jaar is de geregistreerde criminaliteit gestegen van 266.000 misdrijven in 1970 naar 1,3 miljoen in 1994. Daarna doet zich een daling voor tot circa 1,2 miljoen in 1998. Houdt men rekening met de bevolkingsgroei, dan is er sprake van bijna een verviervoudiging van het aantal misdrijven tussen 1970 en 1994. In het laatste jaar was het verhoudingsgetal 10.350 per 100.000 inwoners. In 1998 is dit teruggelopen naar 9.532. Voor een overzicht van de ontwikkeling van de criminaliteit sinds 1980 wordt verwezen naar tabel 1.

Tabel 1. Geregistreerde criminaliteit, naar aard van de gepleegde misdrijven, 1980-1998.

1980

1985

1990

1995

1997

1998

1980

1985

1990

1995

1997

1998

x 1000

per 100 000 inwoners van 12-79 jaar

totaal

705,7

1.093,7

1.150,2

1.222,9

1.218,1

1.223,3

6.229

9.168

9.357

9.654

9.499

9.540

Wetboek van

Strafrecht

615,7

999,0

1.052,5

1.124,5

1.102,9

1.101,4

5.435

8.374

8.562

8.877

8.647

8.590

wv. Gewelds-

misdrijven

26,5

37,2

50,3

64,6

74,4

76,5

234

311

409

510

584

597

wv.Verkrachting

0,8

1,2

1,3

1,4

1,5

1,6

7

10

11

11

12

12

feitelijke

aanranding

der eerbaarheid

1,8

2,1

2,2

2,4

2,5

2,5

16

17

18

19

20

19

overige seksuele

misdrijven

1,4

1,6

1,9

1,1

2,6

2,5

12

13

15

9

21

19

misdrijven tegen

het leven en

persoon*

4,0

5,9

9,0

13,3

14,6

16,0

35

49

73

109

114

125

mishandeling

13,7

17,6

22,5

27,9

37,6

38,0

121

148

183

220

295

296

diefstal met

geweld

4,3

7,8

12,0

15,7

14,2

14,4

38

66

98

124

111

112

afpersing

0,6

1,0

1,3

2,2

1,3

1,4

5

8

11

17

10

11

vermogens-

misdrijven

500,9

840,7

851,1

903,9

845,6

842,3

4.421

7.047

6.924

7.136

6.630

6.569

wv.Valsheids-

misdrijven

7,1

10,5

10,7

11,7

7,6

7,3

63

88

87

93

60

57

eenvoudige

diefstal

294,1

421,1

390,0

346,0

332,2

328,3

2.596

3.530

3.173

2.732

2.605

2.560

gekwalificeerde

diefstal

187,6

389,7

435,3

532,7

487,5

487,3

1.656

3.267

3.541

4.205

3.822

3.800

verduistering

3,9

6,2

6,0

5,8

7,0

6,9

34

52

49

46

55

54

bedrog

4,1

5,9

5,6

6,6

10,2

10,6

36

50

45

52

80

83

heling en

schuldheling

4,2

7,2

3,6

1,0

1,1

1,8

37

60

29

8

8

14

vernieling en

openbare orde

84,8

117,5

146,7

152,5

179,8

178,4

749

985

1.193

1.204

1.409

1.391

wv. Tegen de

openbare orde

3,8

5,0

7,1

11,0

6,2

3,8

34

42

57

87

49

30

discriminatie

.

.

0,2

0,3

0,5

0,3

.

.

1

3

4

2

gemeengevaarlijke

misdrijven

2,8

3,9

5,5

7,0

8,1

7,5

25

33

44

55

63

58

tegen het

openbaar gezag

3,3

3,9

2,7

2,2

1,3

1,8

29

33

22

17

10

14

schennis der

eerbaarheid

4,2

4,6

4,3

2,5

2,4

2,3

37

38

35

20

19

18

vernieling

70,7

100,1

127,0

129,5

161,3

162,7

624

839

1.033

1.023

1.264

1.269

overige misdrijven

Wetboek van

Strafrecht

3,4

3,6

4,4

3,5

3,1

4,2

30

31

36

28

24

33

Wegenverkeers-

wet

74,6

80,8

82,1

89,2

99,7

107,9

658

677

668

704

778

841

wv. rijden onder

invloed

35,1

36,0

34,9

27,7

30,9

29,6

310

301

284

219

242

231

doorrijden na /

verlaten plaats

ongeval

24,8

33,5

39,3

55,7

64,6

71,2

219

281

320

440

504

555

overige mis-

drijven Wegen-

verkeerswet

14,7

11,3

7,9

5,8

4,2

7,1

130

95

64

46

33

55

Wet op de

Economische

Delicten

0,4

0,2

3,1

2,0

1,8

1,8

3

2

25

16

14

14

wv. Milieu-

hygiënische

wetten

.

0,1

1,9

1,9

1,3

1,4

.

1

16

15

10

11

overige Wet op

de Economische

delicten

0,4

0,1

1,2

0,1

0,6

0,5

3

1

9

1

4

4

Opiumwet

5,7

5,8

5,9

3,5

10,3

7,7

50

49

48

27

81

60

Wet Wapens en

munitie

3,2

2,7

2,2

1,9

2,0

3,4

29

23

18

15

16

27

Wetboek Militair

Strafrecht

1,8

2,7

3,3

1,6

0,4

0,3

16

23

27

13

3

2

overige wetten

4,4

2,5

1,1

0,3

0,9

0,8

39

21

9

2

7

6

* Betreft bedreiging, (poging tot) doodslag/moord, overige misdrijven tegen het leven en dood en lichamelijk letsel door schuld.

Bron:.M. M. Schreuders, F.W.M. Huls, W.M. Garnier en K.E. Swierstra, red., Criminaliteit en rechtshandhaving 1999; ontwikkelingen en samenhangen, Den Haag, 1999, p.274-275.

Ruim 90% van de misdrijven betreft misdrijven die in het Wetboek van Strafrecht worden genoemd. Daarvan vormen de vermogensmisdrijven met een aandeel van ruim drie kwart verreweg de omvangrijkste categorie. Het aandeel van de vernielingen en de misdrijven tegen de openbare orde bedraagt ruim 15%, dat van de geweldsmisdrijven ruim 6%. De misdrijven uit de Wegenverkeerswet komen eveneens veel voor. Hun aandeel in het totaal bedraagt 8%. De kwantitatief belangrijkste verkeersmisdrijven zijn rijden onder invloed en doorrijden na aanrijding.

De daling van het aantal misdrijven in de laatste twee jaar is vooral te danken aan een daling van het aantal vermogensmisdrijven. Bij de geweldsmisdrijven deed zich geen daling voor. Voor de ontwikkeling van een aantal geweldsmisdrijven sinds 1970 wordt verwezen naar figuur 1.

Scroll naar boven