Algemene studies en documentatie

Algemene studies over gezin en opvoeding zijn:

  • S. Grotenhuis en J. van der Zwaard (red.), Kiezen voor kinderen, Gezin en beleid, Utrecht, 1997
  • T. Zwaan (red.), Familie, huwelijk en gezin in West-Europa, Amsterdam/Heerlen, 1996
  • J. W. te Kloeze, C. de Hoog, M. van Bergen en M. Duivenvoorden, Tussen vrijheid en gebondenheid. Het postmoderne gezin ontdekt, Leuven/Apeldoorn, 1996
  • M. du Bois-Reymond en J. de Jong-Gierveld (red.), Volwassen worden. Generaties toen en nu: transities in de levensloop, Houten/Zaventem, 1993
  • . van der Avort, C. de Hoog en P. Cuyvers, Het Nederlandse gezinsleven aan het einde van de twintigste eeuw, Den Haag, 1992
  • E. Spruijt (red.), Psychologie van het gezin, zicht op huwelijk en relaties, Utrecht, 1991
  • C. de Hoog, Het gezin: ontwikkeling en actualiteit, in: Gezin, nr. 3, 1989, pp. 128-148
  • C. D. Saal, Verwant en aanverwant, sociologische opstellen, Hoogezand, 1984
  • G. A. Kooy, Het modern-Westers gezin, Hilversum, 1967.

Een overzicht van het gezinsonderzoek in Nederland wordt gegeven door: C. Presvelou, C. de Hoog en P. Cuyvers, Primary life patterns as an object of study: the case of the Netherlands, In: Marriage and Family Review, nr. 1/2, 1996, pp. 535-574.

 

Over de ontwikkelingsgang en de ontstaansgeschiedenis van het gezin kan worden verwezen naar binnen- en buitenlandse gezinshistorische en sociaal-demografische publicaties. Zie onder andere:

  • M. de Jong, Familie, huwelijk en liefde in de late Middeleeuwen, 1000-1500, in: T. Zwaan (red.), Familie, huwelijk en gezin in West-Europa, Amsterdam/Heerlen, 1996, pp. 73-95
  • F. van Poppel, Trouwen in Nederland, een historisch-demografische studie van de 19e en vroeg twintigste eeuw, Wageningen, 1992
  • P. Ariès en G. Duby (red.), Geschiedenis van het persoonlijk leven, Amsterdam, 1989 (vijf delen). 

De opvoeding van kinderen is in de afgelopen decennia in veel gezinnen democratischer en minder autoritair geworden. Daarnaast wordt in pedagogische literatuur aandacht geschonken aan het belang van aanleg en de sociale omgeving. Over veranderingen in de opvoeding kunnen de volgende publicaties worden geraadpleegd:

  • H. A. van der Stege, Ideeën van ouders over de invloed van aanleg, opvoeding en omgeving op de ontwikkeling van hun kind, Amsterdam, 1997
  • J. Rispens, J. M. A. Hermans en W. H. J. Meeus, Opvoeden in Nederland, Assen, 1996
  • M. du Bois-Reymond, E. Peters en J. Ravesloot, Jongeren en hun ouders. Van bevelshuishouding naar onderhandelingshuishouding, in: Amsterdams Sociologisch Tijdschrift, nr. 17, 1990, pp. 69-100.

Over relaties binnen gezinnen en over opvoeding in verschillende sociale milieus en allochtone groeperingen zijn onder andere de volgende publicaties verschenen:

  • T. Pels, Opvoeding, ondersteuning en educatie in allochtone gezinnen, in: Cursus minderheden Open Universiteit, Heerlen, 1997
  • C. J. Straver, A. M. van der Heiden, R. W. F. van der Vliet, De huwelijkse logica, huwelijksmodel en inrichting van het samenleven bij arbeiders en anderen, Leiden, 1994.

Aan een gezinsbeleid en aan de noodzaak van een dergelijk beleid is in verschillende publikaties aandacht besteed. Naast de pluriformiteit van gezinnen wordt ook aandacht geschonken aan de gewijzigde maatschappelijke positie van de vrouw en aan de thema’s als arbeid en zorg. Zie onder andere:

  • P. Cuyvers, C. de Hoog en H. Pott-Buter, Gezinsbeleid in perspectief, in: S. Grotenhuis en J. van der Zwaard (red.), Kiezen voor kinderen, gezin en beleid, Utrecht, 1997
  • J. Bussemaker en I. Bleijenbergh, Overheid, gezin en sekse, naar een nieuw algemeen menselijk patroon? in: S. Grotenhuis en J. van der Zwaard (red.), Kiezen voor kinderen, gezin en beleid, Utrecht, 1997
  • C. de Hoog, De marginalisering van het gezin aan het einde van de 20ste eeuw, een poging tot opheldering van een hardnekkig misverstand, Wageningen, 1996
  • P. van den Akker, P. Cuyvers en C. de Hoog, Gezin en overheid, de mythe van de individualisering, in: Gezin, nr. 3-4, 1992, pp. 141-156. 

Een publicatie over het gezin en de politieke partijen is te vinden bij: C. de Hoog en J. Vinkers, Het gezin in de verkiezingsprogramma’s 1998, Den Haag, 1998.

Binnen wetenschappelijke kringen is een belangrijke bron voor gegevens over gezinnen de gezinswetenschappelijke documentatie en informatie van de afdeling sociologie (GIDS) van de Katholieke Universiteit Leuven. De documentatie is gebaseerd op tientallen Nederlandstalige en buitenlandse tijdschriften over het gezin en over opvoeding. De GIDS verzorgt de volgende uitgaven:

  • De gezinswetenschappelijke documentatie, Jaarboek, Leuven (in 1999 het 24ste jaarboek verschenen)
  • Gezin, relaties en seksualiteit, documentatie voor hulpverlening en vorming, Leuven (tot en met 1998 zes overzichtspublicaties verschenen).
Scroll naar boven