De verleende zendtijd en de daaraan verbonden financiering is vrijwel vanaf het begin van de omroep verbonden geweest aan een indeling van omroepen naar ledenaantal. Dit werd geformaliseerd in de Omroepwet van 1967, die toetreding tot het omroepbestel mogelijk maakte. Deze omroepwet deelde de omroepen in naar ledental en kende de volgende een omroep de status toe van aspirant, C-, B- of A-omroep.
De levensbeschouwelijk neutrale TROS maakte als eerste gebruik van de mogelijkheden die het „open bestel” van 1966 bood. Zij begon op 2 oktober 1966 haar uitzendingen als aspirantzendgemachtigde. In 1967 verkreeg de TROS de C-status, in 1970 werd zij B-omroep om in 1974 de status van A-omroep te bereiken.
Op 27 januari 1967 fuseerde de AVRO met Radio en Televisie Nederland (RTN). RTN was uitgever van het blad Televizier dat 600.000 abonnees had. Door deze fusie werd de AVRO de grootste omroep in Nederland. Zie hierover: L. van Vollenhoven, De zaak Televizier, Deventer, 1970.
De fusie tussen AVRO en RTN leidde tot een discussie over de juistheid van het tellen van leden van een omroep. Veel mensen werden, zeker sinds de jaren zestig, lid van een omroep vanwege het omroepblad, veel minder dan vanwege het door die omroep voorgestane programmabeleid.
Bij Radiozendtijdbeschikking van 28 juni 1971 honoreerde de Minister van CRM het recht tot meerdere zendtijd voor „super”-omroep AVRO op de radio. Uitbreiding van haar televisiezendtijd kon de AVRO om technische en financiële redenen niet worden verleend. Op 10 oktober 1975 werd de status van „super”-omroep de AVRO ontnomen.
De VPRO werd in 1968 een „voor iedereen openstaande en verkennende omroep”. De V.P.R.O. werd VPRO (en daarmee niet langer een afkorting). De VPRO bereikte op 1 oktober 1984 de B-status en verkreeg op 1 oktober 1992 de A-status.
De Evangelische Omroep (EO) begon op 1 april 1970 uit te zenden als aspirantomroep en verkreeg op 16 mei 1972 de C-status. Op 1 oktober 1984 werd zij B-omroep. Zij verkreeg op 1 oktober 1992 de A-status.
Op 8 december 1975 werd de Veronica Omroep Organisatie (VOO) aspirantomroep. Zij was voortgekomen uit Radio Veronica, de radio-„piraat”, die in 1974 haar uitzendingen moest beëindigen nadat het parlement het Verdrag van Straatsburg had geratificeerd. Op l5 november 1978 kreeg de VOO de C-status, op 1 oktober 1981 werd zij B-omroep; op 1 oktober 1985 werd de A-status bereikt. De VOO verliet op 1 september 1995 het publieke omroepbestel en werd een commerciële omroep.
Op 1 september 1998 werd BNN aspirant-omroep. In 2000 behaalde BNN de B-status.
In 2005 werd Llink aspirant-omroep evenals Max.
Hieronder een overzicht in de ontwikkeling van de status van de diverse publieke omroepverenigingen.
|
Omroep |
aspirant-omroep |
C-status |
B-status |
A-status |
|
NCRV |
1965 |
|||
|
VARA |
1965 |
|||
|
VPRO |
1965 |
1984 |
1992 |
|
|
KRO |
1965 |
|||
|
AVRO |
1965 |
|||
|
TROS |
1966 |
1967 |
1970 |
1974 |
|
EO |
1970 |
1972 |
1984 |
1992 |
|
VOO |
1975 |
1978 |
1981 |
1985-1995 |
|
BNN |
1998 |
2000 |
||
|
Llink |
2005 |
|||
|
MAX |
2005 |
Hieronder een overzicht van de ledenaantallen nodig om een bepaalde status te verkrijgen.
|
aspirant |
C |
B |
A |
|
|
1967-1987 |
15.000 |
100.000 |
250.000 |
400.000 |
|
1980-1987 |
15.000 |
150.000 |
300.000 |
500.000 |
|
1987-2000 |
15.000 |
150.000 |
300.000 |
450.000 |
|
2000-heden |
50.000 |
150.000 |
300.000 |
Op dit moment is een wetsvoorstel aanhangig dat de A- en B-status vervangt door een glijdende schaal. Zie hiervoor paragraaf Voorstel Mediawet 2008.