In 1997 verscheen: Centraal Bureau voor de Statistiek en Centraal Planbureau: Bevolking en arbeidsaanbod. Drie scenario’s tot 2020, Den Haag, 1997.

In deze publicatie wordt de bevolkingsprognose van het CBS (zie paragraaf 2) in verband gebracht met de lange termijnscenario’s voor de economie van het CPB (zie paragraaf 3); de demografische gegevens zijn hiertoe verbijzonderd naar de drie scenario’s Divided Europe, Global Competition en European Coordination. Beide verkenningen zijn hierboven al afzonderlijk aan de orde gesteld. In de studie wordt aandacht besteed aan de bevolking naar omvang en samenstelling, de huishoudens naar type en grootte, de opleidingsverdeling van de 15- tot 64-jarigen en de beroepsbevolking, eveneens naar omvang en samenstelling.

Twee ontwikkelingen springen er wat betreft de samenstelling van de bevolking duidelijk uit. Het aantal allochtonen vertoont tussen 1995 en 2020 ruwweg een verdubbeling en – eveneens in alle drie scenario’s – er zal een stijging met circa de helft optreden van de „grijze druk” (het aantal 65-plussers in%en van de bevolking van 20-65 jaar). Het aantal huishoudens stijgt tot 2020 met ongeveer een tot anderhalf miljoen. Deze door de toenemende welvaart en sociaal-culturele factoren veroorzaakte stijging is groter dan de groei van de bevolking. Het opleidingsniveau vertoont nog een forse stijging, zij het minder dan in het verleden. De arbeidsparticipatie van vrouwen zal nog flink toenemen. Door terugdringing van de arbeidsongeschiktheid in de scenario’s met een hoge economische groei zal daar ook de arbeidsparticipatie van mannen enigszins toenemen. De arbeidsdeelname van allochtonen neemt eveneens toe, maar door de voortdurende instroom van laag opgeleide migranten wordt de gemiddelde achterstand van deze groep steeds groter. In vergelijking met andere Europese landen is de groei van de beroepsbevolking in Nederland hoog; dit komt zowel door de demografische ontwikkeling als door de inhaalbeweging van vrouwen waar het hun arbeidsdeelname betreft.