Het Ministerie van Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor het buitenlands beleid van het Koninkrijk. Vanwege de Europese integratie en het besef van het belang van de internationale dimensie voor de overige ministeries zijn in het recente verleden de nodige competentie conflicten ontstaan over de vraag, waar het initiatief ten aanzien van het buitenlands beleid moet liggen. De vormgeving van het buitenlands beleid is in handen van het:
- Directoraat-generaal Regio Beleid
- Directoraat-Generaal Politieke Zaken
- Directoraat-Generaal Internationale Samenwerking
- Directoraat-Generaal Europese Samenwerking
Naast deze directoraten-generaal heeft het ministerie de beschikking over een omvangrijke buitendienst: de Buitenlandse Dienst. Het ministerie en de Buitenlandse Dienst waren in het verleden strikt gescheiden organisatieonderdelen. Met de integratie van het ministerie en de Buitenlandse Dienst in de jaren tachtig heeft men onder meer gepoogd de cultuurverschillen te verkleinen.
Naast de Minister van Buitenlandse Zaken maakt de Minister van Ontwikkelingssamenwerking gebruik van de ambtelijke organisatie. In het bijzonder geldt dit voor het Directoraat-Generaal Internationale Samenwerking. Het „inwonen” van een minister zonder portefeuille bij een „reguliere” minister kan voor de nodige competentie conflicten zorgen.
Zie voorts Hoofdstuk A2200.