De Staten-Generaal zijn in de 15e eeuw ontstaan, oorspronkelijk als een college van afgevaardigden van de diverse gewesten, bijeengeroepen door de landsheer. Het college had tot taak de zaken te behartigen die voor de gewesten van gemeenschappelijk belang waren.

In de eerste helft van de 16e eeuw, onder Karel V en Filips II, verzetten de Staten-Generaal zich steeds heftiger tegen onder meer de financiële eisen die deze landsheren stelden. In 1581 maakten de Staten-Generaal zich los van Filips II. De noordelijke Nederlanden ontwikkelden zich tot de Republiek der Verenigde Nederlanden, een statenbond, waarin de Staten-Generaal, samengesteld uit afgevaardigden van de gewesten, de uniezaken behandelden. Hieronder vielen het bestuur over de generaliteitslanden, de buitenlandse politiek, de defensie en het toezicht op de financiën.

Bij de stichting van de Bataafsche Republiek in 1795 verving de Nationale Vergadering de Staten-Generaal. Deze Nationale Vergadering vertegenwoordigde de bevolking van de gehele Republiek, dit in tegenstelling tot de Staten-Generaal, die een vertegenwoordiging van de gewesten vormden met dwingend mandaat.

In de Staatsregeling van 1798 doet als opvolger van de Nationale Vergadering het zogenaamd Vertegenwoordigend Lichaam zijn intrede, voor het eerst bestaande uit twee kamers. Het Vertegenwoordigend Lichaam werd – net als het wederom uit één kamer bestaande Wetgevende Lichaam in de latere staatsregelingen – indirect gekozen.

In 1806 zette keizer Napoleon de Bataafsche Republiek om in een erfelijk Koninkrijk Holland en benoemde hij zijn broer Lodewijk Napoleon tot koning. Van 1810 tot 1813 was het grondgebied als provincie ingelijfd bij het keizerrijk Frankrijk.

De namen, het aantal leden en de wijze van verkiezing van de diverse wetgevende colleges in de staatsregelingen van 1795 tot en met 1806 staan vermeld in onderstaande tabel.

De vertegenwoordigende lichamen, 1795-1810.

Bronnen:

Zie tevens hoofdstuk Kiesstelsel en Kiesrecht, Kiesstelsel Tweede Kamer, periode 1795-1848.

Zie voorts: