Gebruikelijk is een onderscheid tussen burgerlijk recht, strafrecht en administratief recht. In het privaatrecht (ook wel burgerlijk recht of civiel recht genaamd) staan burgers als gelijken tegenover elkaar. Geschillen omtrent koop en verkoop, huur en verhuur of de ontbinding van een huwelijk behoren bijvoorbeeld tot het domein van het privaatrecht. Kenmerkend in het publiekrecht is dat de partijen (overheid en burger) niet als gelijken tegenover elkaar staan. Het is de overheid die een hogere positie bekleedt. Twee belangrijke rechtsgebieden binnen het publiekrecht zijn het strafrecht en het administratieve recht (ook wel bestuursrecht genaamd). Het strafrecht is van toepassing op het moment dat iemand een strafbaar feit pleegt waarvoor hij veroordeeld kan worden. In het administratieve recht, ten slotte, staat ook de relatie tussen overheid en burger centraal, zij het dat het niet gaat om strafrechtelijk handelen van burgers. Bij administratief recht moet worden gedacht aan geheel verschillende onderwerpen als het toekennen/weigeren van een bijstandsuitkering, het opleggen van een belastingaanslag, het verlenen/weigeren van een milieuvergunning, het verlenen/weigeren van een bouwvergunning of het verlenen/weigeren van een subsidie. Het bestuursrecht omvat dus uiteenlopende onderdelen, waaronder het sociaal-zekerheidsrecht, het milieurecht, het ruimtelijke ordeningsrecht, het belastingrecht.

Wetgeving kan worden onderscheiden naar het rechtsgebied waarop het betrekking heeft. Verreweg het overgrote deel van onze wetgeving is bestuursrechtelijk van aard (Drupsteen, 1991).