Bij de term „overheid” wordt vooral gedacht aan het Rijk, de provincies, de gemeenten en eventueel de Europese Unie. Dat er naast de territoriale overheden waterschappen, bedrijfslichamen, beroepslichamen en de zogenaamde zelfstandige bestuursorganen bestaan, is minder bekend. Waterschappen zijn wellicht bekend van de jaarlijkse heffing en aanslag. Voor bedrijfslichamen en zelfstandige bestuursorganen geldt dit minder. De namen bieden weinig aanknopingspunten. Functionele decentralisatie, om de overkoepelende term te gebruiken, leeft niet echt. Toch neemt het aantal functionele lichamen toe. Sommigen zien in de groei een bedreiging voor de „traditionele” bestuurslichamen als het Rijk, de provincies en de gemeenten.

Dit hoofdstuk is als volgt opgebouwd. Eerst wordt ingegaan op de vraag wat onder functionele decentralisatie is te verstaan. Vervolgens worden de hoofdvormen van functionele decentralisatie behandeld. Aandacht wordt besteed aan publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (paragraaf 2), publiekrechtelijke beroepslichamen (paragraaf 3), zelfstandige bestuursorganen (paragraaf 4) en privaatrechtelijke organisaties met publiekrechtelijke bevoegdheden (paragraaf 5). Het waterschapsbestel is in hoofdstuk C0750 besproken en daarom komt dit lichaam slechts ter zijde aan de orde. De volgende aspecten van functionele decentrale lichamen worden belicht: