Geldboetes
In de gegevens over de inning van geldboetes kan geen onderscheid worden gemaakt tussen misdrijven en overtredingen. Het aantal te executeren boetevonnissen is in de eerste helft van de jaren negentig sterk gedaald. De belangrijkste oorzaak daarvan is de geleidelijke invoering van de Wet Administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (WAHV, ook wel de Wet-Mulder genoemd), waardoor steeds meer verkeersovertredingen met een administratiefrechtelijke sanctie werden afgedaan. In 1998 legde de rechtbank zo’n 48.000 boetes op terzake van misdrijven; de kantonrechter legde zo’n 63.000 boetes op. Het innen van boetes is een moeizame zaak. Binnen drie maanden heeft ongeveer een derde de boete betaald. Na een jaar heeft ruim 60% de boete betaald; na twee jaar is dit percentage ongeveer 80%.
Ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel
De inning van de het wederrechtelijk verkregen voordeel is nog moeizamer dan die van de geldboete. Slechts een betrekkelijk klein deel wordt door het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) binnen het jaar geïncasseerd. De instroom van het aantal ontnemingsmaatregelen is sterk gegroeid: 264 (1995), 473 (1996) en 774 (1997). Door het achterlopen van het aantal afdoeningen is de werkvoorraad sterk gestegen: 224 (1995), 610 (1996) en 1159 (1997).
Schadevergoeding
De schadevergoedingsmaatregel is van recente datum. Sinds medio 1996 is het CJIB belast met de inning ervan. In 1998 werden circa 5.000 schadevergoedingsmaatregelen ter executie aangeboden aan het CJIB. Door het achterblijven van de afdoening bij de instroom is ook hier sprake van een toenemende werkvoorraad. Die bedroeg eind 1998 ruim 6.000 gevallen.
Zie verder over straffen en maatregelen:
- J.J.L.M. Verhagen, Het Nederlandse gevangeniswezen; uitgebreid en ingeschikt, in: Justitiële Verkenningen, 1999, nr. 1, p. 9-23
- M.M. Schreuders, F.W.M. Huls, W.M. Garnier en K.E. Swierstra, red., Criminaliteit en rechtshandhaving 1999; ontwikkelingen en samenhangen, Den Haag, 1999, p. 91-150 (hoofdstuk 4 en 5)
- E. Lissenberg, S. van Ruller en R. van Swaaningen, red., Tegen de regels III. Een inleiding in de criminologie, Nijmegen, 1999, p. 274-322 (hoofdstuk 16 en 17)
- G. de Jonge, R. Verpalen en H. Cremers, Bajesboek. Handboek voor gedetineerden en ter beschikking gestelden, Breda, 1999, 5e druk
- H. Franke, De macht van het lijden. Twee eeuwen gevangenisstraf in Nederland, Amsterdam, 1996
- Werkzame detentie. Beleidsnota voor het gevangeniswezen, Tweede Kamer 1993–1994, 22 999, nrs. 10-11.