RKSP, KVP, CHU, ARP en CDA

Tot aan de oprichting van het CDA bestond er formeel geen vrouwenorganisatie binnen een katholieke politieke partij. Wel bestond vóór de Tweede Wereldoorlog de Rooms-Katholieke Vrouwenbond, die banden had met de RKSP en werd in 1946 het Katholiek Vrouwendispuut opgericht, dat nauw verwant was met de KVP. De CHU kende vóór 1935 gespreksgroepen van CHU-vrouwen, en van 1935 tot de oprichting van het CDA in 1980, een formele vrouwenorganisatie: de Centrale van Christelijk Historische Vrouwengroepen. De ARP handhaafde het langst een afwerende houding tegenover de politieke deelname van vrouwen. Er waren vóór 1949 enkele regionale ARP-vrouwengroepen, in 1949 werd een landelijk studiecentrum van ARP-vrouwen opgericht en in 1955 werden een aantal van deze centra erkend door de partij en het bestaan ervan statutair vastgelegd. Vanaf 1959 ging het Anti-Revolutionair Vrouwencomité functioneren.

Tegelijk met de fusie van de drie confessionele partijen tot het CDA in 1980, werd het CDA-Vrouwenberaad opgericht, dat nu nog bestaat.

Voor de politiek ten aanzien van vrouwen van de grote confessionele partijen en vrouwen in die partijen in het algemeen, zie:

  • M. Aarts De politiek van de Katholieke vrouwenemancipatie van Marga Klompé tot Jacqueline Hillen, Amsterdam, SUA, 1994
  • H.J. van de Streek en M. Quack, 70 Jaar vrouwenkiesrecht en de christendemocratie II, in: Christen Democratische Verkenningen, nr. 8 (1990), pp. 347-513
  • H.J. van de Streek, Vrouwen in confessionele politieke partijen. De politieke deelname van vrouwen in de ARP, CHU en RKSP/KVP in de jaren 1917-1980, in: H. Bootsma en I. van der Pluym-van Eijkeren (red.), Vrouwengeschiedenis, 8 essays, (Instituut voor Toegepast Historisch Onderzoek), Tilburg, 1990, pp. 67-84
  • H.J. van de Streek en M. Quack, 70 Jaar vrouwenkiesrecht en de christendemocratie, in: Christen Democratische Verkenningen, nr. 11 (1989), pp. 282-492
  • H.J. van de Streek, De Christenvrouwen (1840-1940): liefdadigheid, vrouwenbeweging en politiek, in: J. de Bruijn, Een land nog niet in kaart gebracht, aspecten van het protestants-christelijk leven in Nederland in de jaren 1880-1940, Franeker, 1987, pp. 217-239.

Voor vrouwen(organisaties) rond en in de katholieke partijen zie:

  • M. Hellevoort, Werken als zuurdesem: vijftig jaar Katholiek Vrouwendispuut 1946-1996, Babylon de Geus, Amsterdam, 1996
  • H. van de Velde, Vrouwen van de partij. De integratie van vrouwen in politieke partijen in Nederland, 1919-1990, Leiden, DSWO press, 1994, hoofdstuk 3
  • V. Frinking en Meyborg, Amazones of begijnen. Politieke participatie van de Nederlandse katholieke vrouwen in de periode 1917-1967, Doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Leiden, Leiden, 1987
  • J. Davids, P. van der Togt, A. Sas (red.), Veertig jaar Katholiek Vrouwen Dispuut 1946-1986, ’s-Gravenhage, 1986; (Niet officieel KVP)
  • C. Hopmans, De Rooms-Katholieke Vrouwenbond 1912-1928, Katholieke Universiteit Nijmegen, Nijmegen, 1978
  • A. de Waal, Vijftien jaar Katholiek Vrouwen Dispuut 1946-1961, ’s-Gravenhage, 1961; (Niet officieel KVP).

Voor vrouwen(organisaties) in de Christelijk Historische Unie, zie:

  • H. van de Velde, Vrouwen van de partij. De integratie van vrouwen in politieke partijen in Nederland, 1919-1990, Leiden, DSWO press, 1994, hoofdstuk 2
  • H. van Spanning, De Christelijk-Historische Unie, enige hooflijnen van haar geschiedenis, Leiden, 1988
  • G. Veldhuizen, Wat bezielde die vrouwen? Vijfenveertig jaar Centrale van CH-vrouwen, Meern, 1979 (jubileumuitgave, uitverkocht)

Voor vrouwen(organisaties) in de Anti-Revolutionaire Partij, zie:

  • H. van de Velde, Vrouwen van de partij. De integratie van vrouwen in politieke partijen in Nederland, 1919-1990, Leiden, DSWO press, 1994, hoofdstuk 1
  • H.J. van de Streek, Politieke emancipatie van vrouwen in de ARP 1917-1953, in: Utrechtse Historische Cahiers, 9 (1988), Instituut voor Geschiedenis der Rijks Universiteit Utrecht
  • H.J. van de Streek, Stemmen is geen zonde, politieke emancipatie van vrouwen in de ARP 1919-1963, Utrechtse Historische Cahiers, 7 (1986), Instituut voor Geschiedenis der Rijksuniversiteit Utrecht
  • R. Vunderink, Vrouwen tussen mannenbroeders. Politieke participatie van vrouwen in de ARP, Doctoraalscriptie Vrije Universiteit Amsterdam, Amsterdam, 1985
  • F.T. Diemer-Lindeboom, Honderd jaar ARP en de vrouw, in: C. Bremmer (red.), Personen en momenten uit de geschiedenis van de ARP, Franeker, 1980
  • A.H. Nolte, De regels van het politieke spel, Katholiek Vrouwendispuut, 1956
  • A. Kuyper, De eerepostie der vrouwe, Kampen 1932
  • H. S.S. Kuyper, De Anti-revolutionaire vrouw en het staatkundig leven, in: Schrift en Historie, gedenkboek bij het 50-jarig bestaan der georganiseerde ARP 1878-1928, Kampen, 1928
  • H. Bavinck, De vrouw in de hedendaagse maatschappij, Kampen, 1918.

Voor vrouwen(organisaties) in het CDA, zie:

  • A. Willemse van der Ploeg (red.), Alle hens aan dek, CDA, Den Haag, 1997
  • T.van der Stoep, Positieve actie en kandidaatstelling: op weg naar evenredige vertegenwoordiging van vrouwen, in Bestuursforum, 17 (1993), 8/9, p. 213-216
  • H. van de Velde, Vrouwen van de partij. De integratie van vrouwen in politieke partijen in Nederland, 1919-1990, Leiden, DSWO press, 1994, hoofdstuk 4
  • J.M. Luiten-Mochen, Vrouwen in het CDA, een onderzoek naar het funcioneren van het CDA-Vrouwenberaad in het CDA, Doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Utrecht, Utrecht, 1985.
Scroll naar boven